Read / lees in : English

Eindelijk waren we dan in Rwanda, bekend om zijn prachtige landschap dat treffend wordt omschreven met de term ‘mille collines’ oftewel ‘duizend heuvels’. Maar bij het grote publiek is het land vooral bekend vanwege de genocide van ’94. Ik herinnerde mij nog vaag de krantenberichten van weleer, en wij waren daarom vastbesloten er wat meer over te weten te komen. Het toeval wilde dat wij precies min of meer gedurende de nationale herdenking ter gelegenheid van de vijfentwintigste verjaardag in het land waren. Er was daarom meer dan genoeg aandacht voor op de televisie, maar daar werden we niet echt wijzer van. De uitzendingen bestonden namelijk hoofdzakelijk uit het eindeloos herhalen van één of ander lied afgewisseld met gesprekken met mensen die vertelden welke impact het hele gebeuren nog steeds op hun leven had. Nee, dan leerden we toch meer van de verschillende genocide musea verspreid over het land. De omvang van de gebeurtenissen destijds werd nog eens extra onderstreept doordat we in werkelijk ieder gehucht een monument zagen voor de slachtoffers uit dat plaatsje.

Watskebeurt?

Toen Rwanda en Burundi Belgische koloniën waren verdeelden de Belgen de bevolking in Tutsi’s en Hutu’s. In al hun *kuch* wijsheid besloten de Belgen dat als iemand tien of meer koeien had hij een Tutsi was, en had hij er minder dan was hij dus een Hutu. Het was dus meer een verdeling in akkerbouwers en veehouders. De koeienbezitters maakten slechts vijftien procent van de bevolking uit maar omdat de Belgen ze slimmer achten dan zichzelf kregen ze alle belangrijke baantjes binnen de overheid en het leger. Nadat Rwanda onafhankelijk werd namen de Hutu’s de macht over en schaften meteen ook maar het koningshuis af, dat net als de Tutsi’s met de Belgen had gecollaboreerd. Vanaf dat moment laaide het etnisch geweld in het land regelmatig op. Voornamelijk gericht tegen de Tutsi’s. Die wilden op hun beurt zelf weer aan de macht komen, en als minderheid lukt dat natuurlijk niet via de stembus. Dat bleef dus maar dooretteren, en zo groeide de onderlinge haat.

Radio Mille Collines

De Tutsi rebellen en de Hutu regering waren begin jaren negentig bezig met een vredesakkoord. De Hutu hardliners waren daar echter niet zulke grote voorstanders van. Hun haat tegen de Tutsi’s ging vervolgens een beslissende fase in met de oprichting van Radio Mille Collines in 1993. Het enige station in het land dat popmuziek uitzond en daardoor al snel ongekend populair werd. Tussen de plaatjes door werden dag in dag uit de ‘kakkerlakken’ beschuldigd van het stelen, benadelen, in elkaar tremmen, verkrachten etc. van Hutu’s. Wonderlijk genoeg was één van de top deejays een Belg, die in 1992 voor het eerst van zijn leven in Luik een Hutu ontmoette en een jaar later vanuit de studio in Kigali de luisteraars al opzweepte. In dezelfde periode werd ook de Interahamwe opgericht, een jeugdafdeling van de enige, en dus regerende, politieke partij. Alhoewel partijlidmaatschap al snel geen vereiste meer was zodat alle ‘goede’ Hutu’s zich konden aansluiten. Radio Mille Collines was onder de Interahamwe leden erg populair waardoor de uitdijende organisatie snel radicaliseerde. Daarnaast werden ze, net als het leger, getraind door het Franse leger dat sinds de onafhankelijkheid met het (Hutu) leger samenwerkte. Hoe dat verder ging lees je volgende week….