De andere kant van het verhaal (1)

Read / lees in : English

Nadat we ons in Bakoe te goed hadden gedaan aan alles wat in Iran verboden is ondernamen we nog een poging om wat meer van Azerbeidzjan te zien. Gezien de weersomstandigheden (dikke mist) op de meeste dagen bleek dat nog niet zo eenvoudig. We reden tegen beter weten in toch maar naar Quba, in het noorden vlakbij de grens met Rusland, hopende dat het op zou klaren en we toch nog de bergen in zouden kunnen. Dat zat er helaas niet in, maar we konden wel een bezoekje brengen aan een monument en museum ter nagedachtenis aan de Armeense genocide in Quba. Een gevoelig onderwerp, en ik moet oppassen wat ik schrijf want ik moet ook nog door Turkije. Maar ik wil het hier toch niet onvermeld laten.

Een stukje geschiedenis

In 2007 wilden de Azeris in Quba een voetbalstadion bouwen en bij de graafwerkzaamheden ontdekten ze tot hun verbazing een massagraf. Daaropvolgend hebben ze een in-house onderzoek gestart waarbij ze tot de conclusie kwamen dat er bijna 140 mensen op deze plek waren begraven. Daarom hebben ze maar afgezien van het voetbalstadion om in plaats daarvan op deze plek een museum te bouwen. In dat museum, dat in 2013 zijn deuren opende, hebben ze in de tussentijd documenten, foto’s en ander bewijs gefabriceerd verzameld dat aantoont dat de Armeniërs in 1918 de vredelievende bevolking hebben afgeslacht. In opdracht van de bolsjewieken.  Het aantal slachtoffers van deze Armeense Genocide in Quba hebben ze meteen maar even bijgesteld naar bijna 17.000, allen uit de omliggende 167 dorpjes. Dit alles zou gebeurd zijn tijdens de March Days-opstand van de moslims tegen de bolsjewieken in Bakoe in 1918.

Dus, is dit allemaal ook waar?

Het is eerlijk gezegd behoorlijk lastig om uit te vinden wat er nou werkelijk allemaal is gebeurd. De Armeniërs zouden deze misdaden allemaal begaan hebben nadat ze zelf het lijdend voorwerp van een gruwelijke genocide waren geweest. Daarnaast kunnen we er gerust van uit gaan dat tijdens de dagen van de Sovjetunie de russen alle mogelijkheden hebben gehad om de geschiedenis te herschrijven door bewijzen te vernietigen of te vervalsen. Ook vind ik het opvallend dat bijna 90 jaar lang niemand afwist van de Armeense genocide in Quba maar dat het tijdens het, nog altijd voortslepende, conflict om Nagorno-Karabach ineens werd ontdekt. Het voetbalstadium is er trouwens ook niet meer gekomen, niet hier en niet op een andere locatie. Voor zover ik kan ontdekken bestaat de club, Spartak Quba, zelfs helemaal niet meer. De wiki over deze genocide begint met een waarschuwing dat ze het ook niet helemaal zeker weten. Alleen de lonely planet en onze gids in het museum twijfelen er niet aan. Wat wel als een paal boven water staat is dat de haat voor Armeniërs diep zit hier in Azerbeidzjan. Enniewee als ik in Armenië ben zal ik ze er nog eens naar vragen. Dan horen we wellicht de andere kant van het verhaal.